Systemisch coachen
Gepubliceerd op 26 Sep, 2021
Wat is systemisch coachen?
Sinds een aantal jaren coach ik vanuit systemisch perspectief; ik kijk naar je gehele systeem en haar wetmatigheden. Dat klinkt wellicht een beetje vaag daarom zal ik hier wat uitleg over geven. Iedere mens maakt onderdeel uit van meerdere systemen. Enkele voorbeelden van systemen zijn je werk, je studie, je vereniging en je gezin van herkomst.
Ze zeggen wel eens ‘Een systeem is meer dan de som der delen’. Blijkbaar is er meer gaande dan enkel dat wat je kunt waarnemen met je zintuigen. Uitermate invloedrijk zijn de wetmatigheden die in elk systeem op de achtergrond meespelen. Als je die wetmatigheden leert kennen, leer je beter begrijpen waarom bepaalde terugkerende patronen jouw lijken te beheersen. Ik vergelijk het wel eens met de zwaartekracht, die zie je niet en toch kun je je er niet aan onttrekken. Deze natuurkundige wetmatigheid verklaart waarom je rechtop kunt lopen en waarom een glas dat je loslaat op de grond valt.
Er zijn drie systemische wetmatigheden:
1. Binding - Iedereen binnen het systeem heeft evenveel recht op een plek. Iedereen hoort erbij, niemand mag worden buitengesloten.
2. Ordening - Op basis van anciënniteit (de oudste komt voor degene die daarna komt). Iedereen heeft één plek en die plek heb je in te nemen.
3. Uitwisseling - Er dient een evenwicht te zijn tussen nemen en geven. Ouders geven en kinderen nemen.
Aangezien deze wetmatigheden zich op een onbewust niveau afspelen kunnen we, bij een verstoring hiervan, alleen de symptomen waarnemen. Het is te vergelijken met radioactiviteit: het is niet zichtbaar en niet voelbaar maar de symptomen zijn, na verloop van tijd, zeer duidelijk waarneembaar. Binnen b.v. een familie kan dit bijvoorbeeld betekenen dat gezinsleden daar de symptomen van dragen. Volledig onbewust.
Mogelijke uitingsvormen zijn: Je kunt je draai niet vinden, je werk geeft je geen bevrediging, relaties mislukken, je hebt een hekel aan je vader of moeder of je loopt met onverklaarbare negatieve gevoelens rond. Zoals het gevoel er niet bij te horen of niet te voldoen, onverklaarbare verdriet, woede of angst. Maar ook verschijnselen zoals depressies, oververmoeidheid, schuldgevoelens, psychische stoornissen, suïcidale neigingen of ziekten zoals een burn-out kunnen duiden op een verstoring van de systemische wetmatigheden.
Coaching
Wanneer een coach of andere hulpverlener op het niveau van de uitingsvormen (b.v. bepaald gedrag) probeert een oplossing te vinden zal dit in de regel geen werkelijke verandering bewerkstelligen. Of de oplossing is van tijdelijke aard. Men is dan immers bezig met symptoombestrijding in plaats van de oorzaak aan te pakken. Het aan het licht brengen van een systemisch probleem vraagt een systemische aanpak.
Wanneer je herkenning ervaart bij het lezen van deze blog, neem dan contact op met Coachtime. Wil je eerst meer lezen over dit onderwerp dan kun je bijvoorbeeld het populaire boek de Fontein van Els van Steijn lezen. Je kunt ook podcasts vinden over systemisch werken.
Over deze coach
