Eigen woning bij scheiding
Gepubliceerd op 26 Sep, 2021
Eigen woning bij scheiding: hoe regel je dat?
Hoe ga je om met de eigen woning bij je scheiding? Dat is een lastige. Je hebt te maken met de eigenwoningregeling, en die is bij scheiding nogal ingewikkeld om toe te passen. Niet gek dus dat 50% van de belastingaangiftes van het jaar waarin de scheiding plaatsvond, verkeerd ingevuld wordt. En dan zit de angel in de staart: de belastingdienst keurt de aangiftes een paar jaar lang goed, maar als ze gaat controleren, volgen de naheffingen. En die kunnen fors zijn. Aangezien je er financieel vaak al op achteruit gegaan bent door je scheiding, kan dat een financiële tegenvaller zijn die je behoorlijk in de problemen kan brengen.
Het is dus van groot belang om de verdeling van de eigen woning bij je scheiding direct goed te regelen. Daarvoor moet je de eigenwoningregeling toepassen op jouw situatie. Iedere situatie is anders en de regeling is niet eenvoudig, dus dat is een complex klusje. Het is in veel gevallen daarom ook aan te raden om gebruik te maken van een scheidingsadvocaat.
Misschien ook interressant:
Scheiden via een advocaat, is dat verplicht?
8 tips bij het zoeken van een mediator
Voorbeeldsituatie
Stel: jullie bezitten beiden de helft van de woning waarin jullie wonen met de kinderen. Als jullie besluiten om te scheiden, gaat één van jullie in een huurhuis wonen. Degene die na de scheiding met de kinderen in de eigen woning blijft wonen, heeft niet genoeg financiële middelen om de woning te kopen. Jullie spreken met elkaar af dat degene die met de kinderen in het huis blijft wonen daar gedurende drie jaar kan blijven wonen. Dit leggen jullie vast in het echtscheidingsconvenant. In dat convenant leggen jullie ook vast dat jullie de lasten betalen van het huis waarin jullie wonen. Dus degene die in de eigen woning blijft wonen, betaalt de totale lasten van die woning. En degene die is verhuisd naar de huurwoning betaalt de totale lasten van die huurwoning.
In dit voorbeeld hebben jullie geen fiscaal partnerschap, omdat het scheidingsverzoek in 2020 is ingediend bij de rechtbank. Ik ga er in dit voorbeeld ook vanuit dat jullie ongeveer evenveel verdienen.
Toepassing eigenwoningregeling op de voorbeeldsituatie
Degene die in de eigen woning blijft wonen, kan volgens de eigenwoningregel 50% aftrekken van de hypotheekrente. Hoewel de ander fiscaal gezien nog wel de eigen woning heeft en dus ook een eigenwoningschuld, kan hij of zij geen rente aftrekken. De reden daarvoor is dat jullie hebben afgesproken dat de lasten van de eigen woning in zijn geheel worden betaald door degene die in de eigen woning blijft wonen. Dat betekent dat de ander geen hypotheekrente betaalt, dus die ook niet kan aftrekken.
Maar het kan ook zijn dat jullie met elkaar hebben afgesproken dat degene die de woning verlaten heeft, nog wel zijn deel van de hypotheekrente betaalt. In dat geval is de zogenaamde scheidingsregel van toepassing. Dit deel van de hypotheekrente is dan nog 2 jaar lang aftrekbaar.
Ten slotte moet degene die in de eigen woning blijft wonen 50% van het eigenwoningforfait opgeven aan de belasting. Volgens de scheidingsregel moet ook degene die is vertrokken uit de eigen woning, 50% van het eigenwoningforfait opnemen in de aangifte.
Naheffingen
Je merkt dat er het een en ander kan misgaan in de aangiftes. In dit voorbeeld kan het vooral misgaan als jij de woning hebt verlaten, maar toch jouw deel van de hypotheekrente opvoert als aftrekpost. Je merkt de gevolgen daarvan dan niet direct. De belastingdienst betaalt je een paar jaar lang die hypotheekrente wel terug. Pas als ze gaat controleren, komt de foutieve aangifte aan het licht en krijg je naheffingen. Dat kunnen forse bedragen zijn. Het is dus in dit voorbeeld met name van belang om goed op de hoogte te zijn van de regels voor aftrekken van hypotheekrente bij het verdelen van de eigen woning bij je echtscheiding.
Overige situaties verdeling eigen woning
Dit was één voorbeeld. Er zijn natuurlijk veel meer situaties denkbaar waarin je de eigenwoningregeling moet toepassen op de situatie waarin je je bevindt door je scheiding. Ik noem er een paar:
- Je bent na de scheiding nog elkaars fiscale partner.
- Je hebt niet 1, maar 2 huizen, omdat je ook een huis hebt geërfd.
- Degene die in de eigen woning blijft wonen, kan de lasten van de eigen woning niet dragen en krijgt daarom partneralimentatie in de vorm van verstrekking van woongenot in de eigen woning.
- Een van beiden koopt de eigen woning.
Advies van scheidingsmediator
Als scheidingsmediator ben ik als geen ander op de hoogte van de fiscale gevolgen van je scheiding in jouw specifieke situatie. Dus ook van die van de eigenwoningregeling en aftrek hypotheekrente. Je hoeft ook geen ruzie met elkaar te hebben om beiden gebaat te zijn bij mijn advies. In een emotioneel zware tijd is het superbelangrijk om ervoor te zorgen dat je later geen financiële tegenslagen krijgt. De gevolgen van je scheiding blijven dan namelijk veel langer doorwoekeren dan nodig is. Door direct alles goed te laten uitzoeken en je te laten begeleiden bij het opstellen van het scheidingsconvenant, voorkom je de problemen die je er na je scheiding echt niet meer bij wil hebben.
Ook interessant:
Ouderschap na de scheiding
Wat is exit mediation?