Arbeidsconflict oplossen via een mediator: hoe werkt dat?

Arbeidsconflict oplossen via een mediator: hoe werkt dat?

We proberen het allemaal te vermijden, maar soms kan het gebeuren: een arbeidsconflict met je werkgever. In de meeste gevallen kan een goed en helder gesprek al veel miscommunicatie uit de weg ruimen. Soms lopen de spanningen echter zo hoog op, dat je er samen niet uitkomt. Dan kan mediation een oplossing bieden. In dit artikel geven we je voorbeelden van arbeidsconflicten en leggen we je uit hoe je een mediator inschakelt bij een arbeidsgeschil.

Wat is een arbeidsconflict?

We hebben allemaal wel eens een meningsverschil op de werkvloer, maar dit hoeft niet meteen te leiden tot een arbeidsconflict. Er is sprake van een arbeidsconflict als er structureel een probleem is waarbij één of meerdere mensen worden belemmerd in hun werk. Een arbeidsconflict kan zich voordoen tussen een werknemer en een leidinggevende, maar ook net zo goed tussen twee werknemers.

Arbeidsgeschillen leveren angstige en stressvolle situaties op. Als werknemer vrees je dat je geen salaris meer ontvangt of dat je zelfs wordt ontslagen. Daarnaast kunnen er vervelende verhoudingen ontstaan met collega’s en klantrelaties. Daarom wil je er dus voor zorgen dat een arbeidsconflict wordt voorkomen of zo snel mogelijk wordt opgelost.

Wees je bij een arbeidsgeschil ervan bewust dat jij als werknemer bepaalde rechten hebt. Een werkgever mag je nooit zomaar ontslaan en waarschuwingen in een dossier moeten zijn vastgelegd. Daarnaast moeten de eisen van de werkgever redelijk zijn en gebaseerd op gegronde redenen.

Voorbeelden van een arbeidsconflict

Elk arbeidsconflict is net weer even anders. Toch zijn er een aantal veelvoorkomende gevallen waardoor een arbeidsconflict kan ontstaan:

• Ziekte: de werkgever is wantrouwig over de ziekmelding van de werknemer of de werknemer werkt niet voldoende mee aan de re-integratie in het bedrijf.
• Disfunctioneren: de werkgever vindt dat de werknemer zijn of haar functie niet naar behoren uitoefent en er zijn bijvoorbeeld al meerdere waarschuwingen geweest.
• Nieuwe werktijden: de werkgever heeft de werktijden gewijzigd, maar de werknemer wil hier niet aan meewerken.

Wat moet je doen bij een arbeidsconflict?

Het is gebruikelijk dat je bij een arbeidsconflict eerst met jouw leidinggevende en eventueel andere collega’s in gesprek gaat. Voer dit gesprek nooit in het heetst van de strijd, maar plan een afspraak in op een rustiger moment. Vaak blijkt dat partijen dichter op een lijn liggen dan verwacht en kunnen discussies worden uitgesproken. Kom je er toch niet uit, dan kan je een mediator inschakelen.

Let op: ook al is de situatie op de werkvloer onprettig, is het niet verstandig om je daarom ziek te melden. (Tenzij je kunt aantonen dat dit om medische redenen was.) Mocht het tot een juridische zaak leiden, sta je namelijk sterker in je schoenen als je ‘goed werknemerschap’ hebt getoond.

Wat doet een mediator bij een arbeidsconflict?

Een mediator gaat met beide partijen in gesprek over de voorgevallen situatie. Deze bemiddelaar neemt het niet op voor één partij, zoals een advocaat wel zou doen, maar neemt tijdens de gesprekken een neutrale positie in. De mediator heeft enkel het doel om samen naar een oplossing te zoeken die voor iedereen acceptabel is. Waar partijen soms denken dat er geen mogelijkheden meer zijn, zorgt een mediator voor duidelijkheid, waardoor nieuwe inzichten kunnen ontstaan.

Een arbeidsmediation gaat op vrijwillige basis. Stelt de ene partij mediation voor? Dan mag de ander dat afwijzen. Besef wel dat je als werknemer sterker in je recht staat als je op dit voorstel ingaat. Zo laat je namelijk zien dat je bereid bent om de situatie op te lossen. Als alle partijen hebben ingestemd met een mediationtraject, kan je contact opnemen met een mediator en verzoeken om te bemiddelen. De mediator zal een mediationovereenkomst opstellen waaraan iedereen zich verbindt. In deze overeenkomst staat dat elke partij die betrokken is bij de mediation een geheimhoudingsplicht heeft. Er mag dus niets worden losgelaten over de inhoudelijke gesprekken die worden gevoerd en de documenten die worden uitgewisseld. Mocht er toch een stap worden gemaakt naar de rechter, mogen er ook geen mededelingen worden gedaan over de inhoud van het mediationtraject. Uiteraard zijn er uitzonderingen op de regel en wordt in sommige gevallen de geheimhouding opgeheven.

Worden er afspraken gemaakt tijdens de mediation? Dan worden deze vastgelegd in een contract, wat betekent dat zowel de werkgever als werknemer zich hieraan moet houden.

Herstelmediation of exit mediation

Een bemiddeling tussen werkgever en werknemer kan leiden tot twee situaties.

• Herstelmediation: in dit geval is er een opening gevonden waardoor de arbeidsrelatie kan blijven bestaan. Samen met de mediator wordt gezocht naar een duurzame oplossing die is gericht op de toekomst. Hierbij is het noodzakelijk dat beide partijen beloven het verleden achter zich te laten én geven en nemen. Anders bestaat de kans dat ze in het oude patroon terugvallen.
• Exit mediation: in dit geval gaan de werkgever en werknemer uit elkaar. De mediator helpt bij het maken van goede afspraken, zodat de negatieve gevolgen van het ontslag beperkt blijven en een langdurige ontslagprocedure wordt vermeden.

De voordelen van mediation bij een arbeidsconflict

Mediation bij een arbeidsgeschil kan voor zowel de werknemer als werkgever gunstig zijn. Een succesvolle mediation leidt namelijk tot overeenstemming. Op deze manier blijven juridische kosten bespaard en daarnaast verloopt een mediationtraject sneller dan een juridische procedure. Op het moment dat je hulp inschakelt van een jurist of naar de rechter stapt, zullen persoonlijke belangen altijd de boventoon voeren. Hierdoor is er een winnaar of verliezer, terwijl mediation juist gericht is op het samen vinden van oplossing. Arbeidsmediation is een stuk informeler dan een juridische zaak en hierbij hoef je je niet alleen te beperken tot juridische argumenten.

Als een mediation bij een arbeidsconflict mislukt, kan je dus hulp inschakelen van een jurist. In het uiterste geval wordt er een stap gemaakt naar de rechter. In sommige gevallen bepaalt de rechter zelf dat er een mediationtraject moet plaatsvinden.

Wil je snel een mediator inschakelen? Trustoo heeft het meest complete overzicht van professionele mediators op een rijtje gezet. Vul een plaats in en je hebt vrijwel direct contact met een mediator in jouw regio.