Veelgestelde vragen over renovatie en verbouwing

Een renovatie of verbouwing geeft je woning een nieuwe toekomst. Of je nu je jaren 70-huis wilt moderniseren, een dakkapel plaatst of je keuken vernieuwt: een goede voorbereiding is essentieel. We beantwoorden de belangrijkste vragen over renoveren en verbouwen, van kosten en vergunningen tot meerwaarde en prioriteiten.

Ontvang prijsopgaven van de beste aannemers in jouw buurt

place

Gratis prijsopgaven

1 - Wat wordt verstaan onder renovatie?

Renovatie is het herstellen en moderniseren van een bestaand gebouw volgens de huidige standaarden, zonder de draagstructuur volledig te wijzigen. Je behoudt de basis van het gebouw, maar verbetert de techniek, het comfort en de energieprestaties.

Voorbeelden: elektra vernieuwen, isoleren, HR-glas plaatsen, een nieuwe keuken of badkamer realiseren.

Verschil met nieuwbouw: bij renovatie werk je binnen bestaande kaders; grote constructiewijzigingen horen bij verbouwen of vernieuwbouw.

2 - Wat kan je verbouwen met € 100.000,-?

Met een budget van € 100.000,- zijn er diverse substantiële upgrades mogelijk.

Indicatief pakket:

• Complete keuken: € 15.000,- tot € 35.000,-
• Luxe badkamer: € 20.000,- tot € 40.000,-
• Dakkapel: € 12.000,- tot € 25.000,-
• Aanbouw van circa 20 m²: € 35.000,- tot € 50.000,-

Gebalanceerd alternatief: Bijvoorbeeld € 40.000,- voor keuken en badkamer, € 30.000,- voor energie-upgrades (zoals isolatie en HR++ glas) en € 30.000,- voor onvoorziene kosten en afwerking.

Prijzen zijn indicatief en afhankelijk van regio, materialen en aannemer.

3 - Wat is het verschil tussen renovatie en verbouwing?

• Renovatie: herstellen en moderniseren binnen de bestaande structuur
• Verbouwing: indeling wijzigen of uitbreiden, zoals muren verplaatsen of aanbouwen

Praktisch voorbeeld: een nieuwe keuken in dezelfde ruimte is renovatie. Een woonkeuken creëren door het weghalen van een muur is verbouwing. Verbouwingen vragen vaker een omgevingsvergunning en zijn meestal duurder.

Regels verschillen per gemeente; check vooraf het Omgevingsloket.

4 - Welke werkzaamheden vallen onder renovatie?

Technische vernieuwingen zoals elektra, cv en leidingen, isolatie en HR-glas. Herstel van stucwerk en vloeren, schilderwerk, vernieuwen van keuken en badkamer, afwerken van de zolder, vervangen van dakpannen en herstellen van voegen.

Niet onder renovatie: aanbouwen, verwijderen van dragende muren of een extra verdieping; dit valt onder verbouwen.

Let op vergunningseisen bij gevel- en constructiewerk.

5 - Kun je een huis verbouwen voor € 150.000,-?

Ja, maar prioriteiten stellen is essentieel.

• Licht pakket (€ 100.000,- tot € 150.000,-): nieuwe keuken en badkamer, enkele muren verplaatsen, nieuwe vloeren, schilderwerk, energie-upgrades.
• Zwaarder pakket (€ 150.000,- tot € 250.000,-): aanbouw, dakkapel, nieuwe indeling, luxere afwerking.

Houd rekening met stijgende bouwkosten in 2025. Reserveer een buffer van 20% voor onvoorziene uitgaven.

6 - Wat kost het om een jaren 70-huis te renoveren?

Indicatief tussen € 50.000,- en € 150.000,-, afhankelijk van staat en wensen.

• Typische aandachtspunten: achterblijvende isolatie, verouderde elektra en cv, enkel glas, risico op asbest.
• Basispakket (€ 50.000,- tot € 80.000,-): nieuwe cv-installatie, HR++ glas, dakisolatie, groepenkast, opknappen keuken en badkamer, schilderwerk.
• Luxe pakket (€ 100.000,- tot € 150.000,-): nieuwe keuken en badkamer, warmtepomp, zonnepanelen, nieuwe vloeren, volledige isolatie.

Bij twijfel altijd een asbestinventarisatie laten doen; sanering kan het budget significant beïnvloeden.

7 - Wat is het verschil tussen renovatie en restauratie?

• Renovatie: moderniseren met hedendaagse materialen en comfort.
• Restauratie: oorspronkelijke staat en details behouden of terugbrengen; vooral relevant voor monumenten en gebouwen met historische waarde.

Restauratie is vaak 30-50% duurder vanwege specialistisch werk en strengere eisen. Voor monumenten gelden extra regels en soms subsidies; informeer vooraf bij de gemeente of het monumentenloket.

8 - Hoeveel btw bij renovatie?

Bij woningen ouder dan 2 jaar geldt doorgaans 9% btw op arbeidskosten bij renovatie en onderhoud; veel materialen worden belast met 21%.

Voorbeeld: badkamerrenovatie met 9% btw op arbeid en 21% op sanitair en tegels.

Btw-regels zijn complex en kunnen wijzigen; leg afspraken altijd goed vast met de aannemer en raadpleeg zo nodig een specialist.

9 - Wat eerst doen bij renovatie?

Werk van grof naar fijn:

• Plan maken en vergunningen aanvragen
• Techniek: elektra, water en gas aanleggen/vervangen
• Constructie: wanden, vloeren en plafonds vernieuwen
• Isolatie aanbrengen zolang alles openligt
• Afbouw: stucwerk, vloeren en schilderwerk
• Keuken en sanitair als laatste installeren

Tip: regel een tijdelijke keuken en douche; voorkom schade aan afwerking door te vroeg te monteren.

10 - Hoe duur is renovatie?

Sterk afhankelijk van scope en afwerking. Richtprijzen (indicatief):

• Toiletrenovatie: € 1.500,- tot € 4.500,-
• Keuken: € 10.000,- tot € 25.000,-
• Badkamer: € 15.000,- tot € 25.000,-
• Zolderverbouwing: € 10.000,- tot € 20.000,-
• Aanbouw 10 m²: € 25.000,- tot € 40.000,-
• Volledige woningrenovatie: € 30.000,- tot € 100.000,-

Besparen? Vergelijk meerdere offertes, prijsverschillen kunnen oplopen tot 30%.

11 - Is een nieuwe keuken onder verbouwing?

Vervangen van een keuken op dezelfde plek zonder constructieve aanpassingen wordt meestal als renovatie gezien en is vaak vergunningsvrij.

Bij het verwijderen van muren, plaatsen van uitbouwen of aanpassen van de gevel is sprake van verbouwing, vaak vergunningsplichtig.

Regels verschillen per gemeente; check vooraf het Omgevingsloket.

12 - Welke renovaties moet je aangeven?

Meld werkzaamheden die de constructie, installaties of het gevelbeeld wijzigen.

Meestal meld- of vergunningplichtig: verplaatsen van badkamers/toiletten, nieuwe cv-ketel of vermogen, dakkapel, aanbouw, aanpassen draagmuren, wijzigen gevelkozijnen.

Meestal niet meldplichtig: keuken vervangen op dezelfde plek, vloeren/tegels, schilderwerk, vervangen radiatoren.

Regels verschillen per gemeente; check vooraf om problemen te voorkomen.

13 - Wat is het verschil tussen onderhoud en renovatie?

• Onderhoud: behouden wat er is, kleine ingrepen, cyclisch (bijv. schilderwerk, voegen, cv-onderhoud).
• Renovatie: kwaliteit verbeteren naar moderne standaarden (bijv. isolatie, elektra vervangen, nieuwe keuken/badkamer).

Soms is de grens vaag; dakpannen vervangen is onderhoud, een nieuw geïsoleerd dak valt onder renovatie.

14 - Wat is het verschil tussen renovatie en vernieuwbouw?

• Renovatie: opknappen binnen bestaande structuur.
• Vernieuwbouw: slopen en opnieuw bouwen op dezelfde plek.

Kantelpunten zijn slechte fundering of constructie, compleet andere indeling gewenst, of renovatiekosten die richting 70% van vernieuwbouw gaan. Vernieuwbouw is altijd vergunningsplichtig; laat een haalbaarheidstoets uitvoeren.

15 - Wat mag je verbouwen zonder vergunning?

Binnen is veel vergunningsvrij: keuken/badkamer op dezelfde plek, niet-dragende wanden, vloeren, elektra en cv vernieuwen.

Buiten is vergunningsvrij beperkt: dakkapellen en uitbouwen zijn meestal vergunningsplichtig; kleine dakramen tot ca. 2 m² per dakvlak zijn vaak vergunningsvrij.

Altijd controleren via het Omgevingsloket; lokale regels en welstand kunnen afwijken.

16 - Kan ik een raam vergroten zonder bouwvergunning?

Meestal heb je een omgevingsvergunning nodig bij het wijzigen van gevelopeningen, zoals groter of nieuw raam.

Dakramen tot circa 2 m² per dakvlak zijn vaak vergunningsvrij.

Tarieven, termijnen en voorwaarden verschillen per gemeente; check het Omgevingsloket en vraag advies indien nodig.

17 - Welke verbouwing maakt je huis meer waard?

Meest kansrijke verbouwingen zijn: dakkapel of extra kamer, energieverbetering (beter energielabel), tweede badkamer/toilet en moderne keuken.

Minder rendement: zwembad, jacuzzi en smaakgevoelige luxe items.

Tip: focus eerst op basis zoals dak, isolatie en installaties; dat vergroot comfort en verkoopbaarheid.

Rendementen zijn indicatief, marktgebonden; laat lokaal taxeren.

18 - Kun je geld lenen om te verbouwen?

Ja, er zijn verschillende opties:

• Hypotheek verhogen: vaak lage rente en lange looptijd; rente is aftrekbaar als het geld geïnvesteerd wordt in de woning.
• Persoonlijke lening: bedrag van € 5.000,- tot € 75.000,- met vaste looptijd en hogere rente.
• Renovatiekrediet of familielening: maatwerk, leg afspraken notarieel vast.
• Subsidies: voor isolatie, warmtepomp, zonnepanelen.

Fiscale gevolgen en acceptatiecriteria verschillen; laat je adviseren.

19 - Heb je een vergunning nodig voor een nieuwe voordeur?

Niet als maatvoering, kleur en uitstraling gelijk blijven. Wel bij andere afmetingen, positie, opvallende kleurwijzigingen of extra glas, en vrijwel altijd bij monumenten.

Welstand en lokale regels kunnen verschillen; check de gemeente vooraf.

20 - Hoe dicht mag een raam op de erfgrens?

Volgens het burenrecht geldt meestal een afstand van 2 meter vanaf de erfgrens voor ramen met direct zicht op het buurperceel.

Uitzonderingen zijn onder andere: matglas, ramen boven circa 1,9 meter hoogte, schriftelijke toestemming of andere rechten.

Bij complexe situaties raadpleeg je een jurist of de gemeente.

21 - Wat mag je afbreken zonder vergunning?

Binnen: veel is toegestaan zolang het niet dragend is (zoals kasten, niet-dragende wanden, oude keuken/badkamer, vloerafwerking).

Buiten: sloop aan gevel, aanbouw, schoorsteen of erfgrens is vaak vergunningsplichtig.

Let op: woningen van vóór 1993 vereisen asbestcontrole. Voor gas, water en elektra altijd een vakman inschakelen.

22 - Wat mag je niet vergeten bij een verbouwing?

• Vergunningen regelen
• Buren informeren
• Tijdelijke voorzieningen plannen
• Parkeervergunning voor aannemer
• Tijdens de bouw: keuringen, foto's, facturen en garantie bewaren
• Oplevering formeel vastleggen
• Verzekeraar en WOZ aanpassen
• Financieel: betalingsschema, nooit alles vooruit betalen, houd 20% buffer

23 - Kun je achteraf nog een vergunning aanvragen?

Vaak kan dat via legalisatie, maar het kost tijd en is onzeker. De gemeente toetst aan actuele regelgeving; bij afkeuring kan terugbouwen nodig zijn. Houd rekening met extra doorlooptijd en kosten.

Advies: meld het snel en schakel zo nodig een specialist in. Beleid en tarieven verschillen per gemeente.

24 - Hoe controleer ik of de gemeente een vergunning nodig heeft na een verbouwing?

Controleer het Omgevingsloket voor verleende vergunningen op jouw adres. Bel de afdeling Bouwen en Wonen voor de status of vraag dossierinzage aan. Signalen dat er mogelijke problemen zijn: klachten van buren, brieven van de gemeente, problemen bij verkoop of verzekering. Proactief handelen voorkomt boetes en vertraging.

25 - Is een bad een meerwaarde voor je huis?

Ja, maar minder dan vroeger. Een extra badkamer of een badkamer met bad voegt vaker waarde toe dan alleen een bad in plaats van een douche. Gezinnen waarderen een bad; veel starters en senioren kiezen liever voor een ruime douche.

Richtlijn: doe het vooral voor eigen comfort; financieel rendement is beperkt en locatie-afhankelijk.

26 - Hoeveel is een huis met vloerverwarming waard?

Vloerverwarming levert meestal een meerwaarde van 3 tot 5% op door comfort, efficiënte verwarming en een opgeruimd uiterlijk.

Voorbeeld: een woning van € 300.000,- kan € 9.000,- tot € 15.000,- extra waard zijn.

Kosten voor nieuw aanleggen zijn vaak € 60,- tot € 80,- per m². Het beste rendement is bij nieuwbouw of een grote renovatie.

27 - Hoeveel wordt je huis meer waard met kunststof kozijnen?

Gemiddeld levert het 1 tot 2% meerwaarde op. Belangrijker nog is dat ze de verkoopbaarheid verbeteren door een beter energielabel, minder onderhoud en een frisse uitstraling.

Kosten liggen vaak tussen € 400,- en € 1.000,- per raam, totaal € 8.000,- tot € 15.000,- voor een gemiddelde woning.

Advies: vervang slechte kozijnen of kies ze als onderdeel van een isolatie-upgrade; puur voor waarde is het rendement beperkt.

Tip! Bekijk de Top 10 aannemers bij jou in de buurt

place

Bekijk de Top 10